در وصیت نامه طلبه شهید محمد محمدی به بیان هفتاد و دو راههاى خودسازى پرداخته شده است؛ از نگاه ایشان یکى از راههاى رسیدن به سعادت دنیا و آخرت خودسازى و مراقب دائمی اعمال و رفتار است؛
محاسبه و مراقبه از صفاتى است، که رعایت آن موجب خودسازى اعمال و کردار انسان مىشود. برخى از بزرگان گفتهاند که: براى خودسازى، هر فردى مجموعهاى از اعمال خوب را که باید بدان عمل کند و اعمالى که باید از آنها پرهیز کند بر روى کاغذى بنویسد، صبحگاهان به آن نگاه کند و در طول روز بر رعایت انجام آنها اهتمام ورزد و در شامگاهان نیز در آن بنگرد و از خود حسابرسى کند.
طلبه شهید محمدى که تمام سعى و تلاش خود را در جهت خودسازى به کار مىبست نیز با استعانت از کلمات گهربار اهلبیت عصمت و طهارت(ع) مواردى را تحت عنوان «چند تذکر براى خودسازى» گردآورى نموده و آن را نصبالعین خود قرار داده تا با مرور و عمل به آنها، بتواند سیر و سلوک الىالله داشته باشد و به درجات عالى انسانیت دستیابى پیدا کند، که در حقیقت همین محاسبه و مراقبه از نفسش بود که او را در زمره انسانهاى ملکوتى قرار داد.
بنابراین با مرور این دستنوشته، لازم دانستم که آن را براى خیل مشتاقانى که درصدد یافتن راههاى سعادت دنیا و آخرت هستند ذکر نمایم تا چون چراغ هدایتى باشد فرا روى همه ما:
ذکر نعمتهاى خدا، شکر است، انتظار فرج به وسیله صبر، عبادت است، روزه، سپر آتش است، زناى چشم، نگاه است، قناعت، سرمایه تمام نشدنى است، خواب صبح، مانع روزى است، مسجد، خانه پرهیزکاران است، آفت سخن، دروغ است، آفت دین، هواپرستى است، کفاره گناه، پشیمانى است، صله رحم، عمر را زیاد مىکند، کارهاى نیک، از مرگهاى بد جلوگیرى مىکند، صدقه، آتش گناه را فرو نشاند چنانکه آب آتش را، توبه کننده، با بىگناه یکسان است، خنده، دل را مىمیراند، بهشت، زیر سایه شمشیرهاست.
دعا بین اذان و اقامه رد نمىشود، مؤمنان چون مصالح یک ساختمانند، همه یکدیگر را نگه مىدارند، دعا، اسلحه مؤمن است، شرف مؤمن به نماز شب است، غیرت، نصف ایمان است، مسلمانان در برابر دشمنان یک دستاند، مجاهد آن است که، در راه خدا با خود نبرد کند، هر چیز زکاتى دارد، زکات تن روزه است.
دعاى روزهدار رد نمىشود، صبر هنگام صدمات بهتر است، مسواک فصاحت را مىافزاید، بیکارى، سبب قساوت قلب مىشود، کسى که بخشش خود را باز گیرد، مانند سگى است که آنچه قى کرده باز بخورد، نگاه به سبزه، نور چشم را زیاد مىکند، پیامبر(ص) فرمود امت من روز قیامت در اثر وضو، صورت و دست و پایشان نورانى است.
دست شستن قبل از غذا، فقر را برطرف کند و بعد از غذا غصه را بزداید و دیده را روشن نماید، دعاى مظلوم مستجاب است، گرچه فاجر باشد، بدانید وجود شما بهائى جز بهشت ندارد، مبادا به غیر از آن خود را بفروشید، بدانید امروز وقت آمادگى است، فردا مسابقه است، مسابقه بر سر بهشت است و سرانجام باختگان، دوزخ، بدانید هر که بىاندیشه عاقبت، در هر کار پا نهد، باید منتظر حوادث ناگهانى باشد.
بدانید جهاد بهاى بهشت است، هرکس براى خویشتن جهاد کند مالک بهشت شود و بالاترین ثواب خدا از کسى است که خود را بشناسد، بدانید و بیدار باشید، اینکه زبانها آزاد و بدنها سالم و عضوها در اختیار، و جایگاه وسیع، و مجال بسیار است. مرگ نرسیده، عمل کنید، هر که از خطاى دیگران بگذرد، خدا از گناهش بگذرد، هر که دیگران را ببخشد، خدا او را عفو کند.
هر که در معصیت صبر کند، خدا او را عوض دهد، هر که مشتاق بهشت باشد، در کارهاى خیر بشتابد، هر که در انتظار مرگ باشد از لذتها چشم پوشد، هر که به مصیبت زدهاى تسلیت دهد، همانند او اجر دارد، هر که از عمل نیک خرسند شود و از کار بد نگران، مؤمن است، هر که شب زیاد نماز بگزارد روز چهره نورانى دارد، هر که پرده حیا را بدرد، غیبت ندارد، هر که از کرده زشت خود بددل باشد خدا او را بیامرزد هرچند استغفار نکند.
هر کس دیدار خدا را دوست دارد خدا دیدار او را دوست دارد و هر که لقاى حق را خوش ندارد خدا هم ملاقات او را ناخوش دارد، هر که مزه ایمان را مىخواهد بچشد عمل صالح را دوست دارد، هر که دوست دارد در وسط بهشت مسکن گزیند، از اجتماع یعنى از عقائد دینى و دستورات مذهبى مسلمین جدا نشود.
هر که بدون اجازه به نوشته دیگرى نگاه کند گویا در آتش نگریسته، هر که یک غصه دنیا از دل برادرش بردارد، خدا یک غصه آخرت از دلش برگیرد، هر که عمل آخرت را وسیله تحصیل دنیا قرار دهد، در آخرت بهرهاى ندارد، هر که بدون دعوت بر سر سفرهاى حاضر شود چنان است که به عنوان سرقت آمده و غارت برده، هر کس به بدعتگذارى اهانت کند خدا روز وحشت بزرگ، او را ایمن دارد.
هر کس در معاشرت با مردم ستم نکرد و دروغ نگفت و خلف وعده ننمود، از کسانى است که در جوانمردیش کامل و عدالتش ظاهر و برادرى با او واجب و غیبتش حرام است، خدا رحمت کند. آن را که زبانش را اصلاح کند، عجب دارم از کسى دهان را از خنده چاک مىدهد و نمىداند خدا از او راضى است یا نه، کار مؤمن عجیب است. بخدا سوگند! هیچ تقدیرى جز خیر، خدا درباره او نکند، خشکى چشم اثر سختى قلب است.
با هواى نفس بجنگید تا بر خود مسلط شوید. مرگ فرا رسد جز اعمال خیرى که فرستادهاید چیزى سود ندهد، مرگ فرا رسد و جز نیکوکارىها که پیش فرستادهاید چیزى بىنیازتان نکند، بر سر شهوات با نفس بجنگید، تا حکمت قلبتان را فرا گیرد. با کم کردن خوراک، جهاد با نفس کنید تا فرشتگان به شما نزدیک و شیاطین دور شوند، کشتى را تجدید کنید که، دریا ژرف است، نیرو را تجدید کنید که راه دور است.
از همه بهتر آن است که سرعت سیر عمر را بداند و آماده رفتن بشود، با نیکان همنشینى کن، که اگر کار خیر کنى ستایشت کنند و اگر به خطا روى تذکرت دهند، هر دلى که آلوده به شهوت باشد، محروم است از اینکه در ملکوت آسمانها پرواز کند، بهترین شما کسى است که دیدارش شما را به یاد خدا افکند، بهترین شما کسى است که شما را به کار خیر دعوت کند.
بهترین شما کسى است که از عیب خالى است، بهترین شما کسى است که از گناه کناره گیرد.
